Vinh Danh Nghề Đi Biển: Các Giải Thưởng và Sự Công Nhận của Tổ Chức Hàng Hải Quốc Tế (IMO) đối với Thuyền Viên

1. Giới Thiệu

Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO), một cơ quan chuyên môn của Liên Hợp Quốc, chịu trách nhiệm về an toàn, an ninh hàng hải và ngăn ngừa ô nhiễm biển từ tàu biển. Trong vai trò trung tâm của mình, IMO nhận thức sâu sắc rằng thuyền viên là huyết mạch của ngành vận tải biển toàn cầu, chịu trách nhiệm vận chuyển hơn 90% hàng hóa và nhiên liệu của thế giới. Với khoảng 1,89 triệu thuyền viên đang hoạt động trên các tàu thương mại, sự cống hiến, kỹ năng và lòng dũng cảm của họ là không thể thiếu đối với thương mại quốc tế và nền kinh tế toàn cầu.

Báo cáo này nhằm mục đích nghiên cứu chi tiết các giải thưởng và hình thức công nhận mà IMO đã thiết lập và trao tặng qua các năm. Việc hiểu rõ bản chất, mục tiêu và ý nghĩa của những sự công nhận này sẽ cung cấp một nền tảng thông tin vững chắc cho công tác truyền thông, nhằm tôn vinh nghề thuyền viên, nâng cao nhận thức cộng đồng về vai trò và những đóng góp quan trọng của họ. Báo cáo sẽ đi sâu vào từng giải thưởng cụ thể, các chiến dịch thường niên và phân tích tác động tổng thể của những sáng kiến này trong việc nâng cao vị thế và hình ảnh của thuyền viên trên trường quốc tế.

2. Nhiệm Vụ của IMO đối với Thuyền Viên: Nền Tảng cho Sự Công Nhận

Nhiệm vụ cốt lõi của IMO là tạo ra một khuôn khổ pháp lý cho ngành vận tải biển công bằng, hiệu quả, được áp dụng và thực thi phổ biến trên toàn cầu. Khuôn khổ này bao gồm mọi khía cạnh của vận tải biển quốc tế, từ thiết kế, đóng tàu, trang thiết bị, định biên, đến vận hành và xử lý tàu sau khi hết hạn sử dụng. Một phần quan trọng trong nhiệm vụ này là tập trung vào yếu tố con người, đặc biệt là thuyền viên.

IMO đã phát triển và duy trì các tiêu chuẩn quốc tế liên quan trực tiếp đến thuyền viên, bao gồm:

• An toàn và An ninh: Thông qua các công ước như Công ước Quốc tế về An toàn Sinh mạng trên biển (SOLAS) và các quy định liên quan, IMO đặt ra các tiêu chuẩn cao về an toàn cho tàu và thuyền viên.
• Đào tạo và Chứng nhận: Công ước Quốc tế về Tiêu chuẩn Huấn luyện, Cấp Chứng chỉ và Trực ca cho Thuyền viên (STCW) thiết lập các tiêu chuẩn năng lực tối thiểu cho thuyền viên trên toàn thế giới.
• Phúc lợi Thuyền viên: IMO hợp tác chặt chẽ với Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) để giải quyết các vấn đề phúc lợi quan trọng như bỏ rơi thuyền viên, đối xử công bằng sau tai nạn hàng hải, yêu cầu bồi thường thương tật hoặc tử vong, giờ làm việc và nghỉ ngơi, và phòng chống mệt mỏi. Các hướng dẫn và sửa đổi công ước, như Công ước Lao động Hàng hải (MLC) 2006 của ILO, thường được phát triển với sự hợp tác của IMO.

Chính từ nền tảng pháp lý và cam kết mạnh mẽ đối với yếu tố con người này, các giải thưởng và sự công nhận của IMO dành cho thuyền viên đã ra đời. Chúng không chỉ là những cử chỉ mang tính biểu tượng mà còn phản ánh sự ghi nhận chính thức của cộng đồng hàng hải quốc tế đối với những đóng góp và hy sinh của thuyền viên, đồng thời khuyến khích các tiêu chuẩn cao nhất về chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp. Việc IMO thiết lập các cơ chế công nhận này cho thấy tổ chức không chỉ tập trung vào các khía cạnh kỹ thuật và quy định của ngành hàng hải mà còn chú trọng đến việc bảo vệ, hỗ trợ và tôn vinh những cá nhân trực tiếp vận hành ngành công nghiệp quan trọng này.

3. Các Giải Thưởng và Sự Công Nhận Cụ Thể của IMO

IMO đã thiết lập một loạt các giải thưởng và hình thức công nhận nhằm tôn vinh những đóng góp đa dạng và xuất sắc của các cá nhân và tổ chức trong lĩnh vực hàng hải, trong đó thuyền viên thường xuyên là những người được vinh danh nổi bật. Các giải thưởng này không chỉ ghi nhận thành tích mà còn góp phần nâng cao nhận thức về những thách thức và phẩm chất cao quý của nghề đi biển.

3.1. Giải Thưởng IMO cho Hành Động Dũng Cảm Đặc Biệt trên Biển (IMO Honours for Exceptional Bravery at Sea)

Giải thưởng này được IMO thành lập nhằm công nhận quốc tế đối với những người, bất chấp hiểm nguy đến tính mạng bản thân, đã thực hiện những hành động dũng cảm đặc biệt, thể hiện lòng can đảm phi thường trong nỗ lực cứu người trên biển hoặc ngăn chặn/giảm thiểu thiệt hại cho môi trường biển. Những hành động này cũng có thể bao gồm kỹ năng đi biển phi thường trong điều kiện rất khó khăn hoặc bất kỳ biểu hiện nào khác của lòng dũng cảm xuất sắc.

• Lịch sử và Phát triển: Ban đầu được gọi là “IMO Award for Exceptional Bravery at Sea”, tên của giải thưởng đã được đổi thành “IMO Honours for Exceptional Bravery at Sea” vào tháng 7 năm 2022 để phản ánh việc thiết lập ba hạng mục vinh danh.
• Mục tiêu:

• • Công nhận quốc tế các hành động dũng cảm đặc biệt trong việc cứu người trên biển.
  • Tôn vinh lòng dũng cảm phi thường trong nỗ lực ngăn chặn hoặc giảm thiểu thiệt hại cho môi trường biển.
  • Ghi nhận kỹ năng đi biển xuất sắc trong điều kiện khắc nghiệt.

• Quy trình Đề cử và Tuyển chọn: Các đề cử được xem xét kỹ lưỡng bởi một Hội đồng Đánh giá gồm thành viên của các tổ chức phi chính phủ có tư cách tham vấn với IMO, dưới sự chủ trì của Tổng Thư ký IMO hoặc người được chỉ định. Sau đó, một Hội đồng Giám khảo, do Chủ tịch Hội đồng IMO chủ trì cùng với sự tham gia của Chủ tịch các Ủy ban An toàn Hàng hải, Bảo vệ Môi trường Biển, Pháp lý, Hợp tác Kỹ thuật và Tạo điều kiện thuận lợi, sẽ xem xét các khuyến nghị và chọn ra người nhận giải thưởng cao nhất.
• Các Hạng mục Vinh danh:

• • Giải thưởng (The Award): Dành cho (các) cá nhân được đánh giá đã thực hiện hành động dũng cảm xuất sắc nhất.
  • Giấy khen (Certificates of Commendation): Dành cho những người đã có hành động dũng cảm phi thường.
  • Thư khen (Letters of Commendation): Ghi nhận các hành động dũng cảm khác.

Bảng 1: Các Hạng mục của Giải Thưởng IMO cho Hành Động Dũng Cảm Đặc Biệt trên Biển

Hạng mục	Mô tả
Giải thưởng (The Award)	Dành cho (các) ứng viên được đánh giá đã thực hiện hành động dũng cảm xuất sắc nhất trong tình huống nguy hiểm nghiêm trọng cho bản thân hoặc người khác và trong điều kiện rất khó khăn.
Giấy khen (Certificates of Commendation)	Dành cho các ứng viên đã thực hiện những hành động dũng cảm phi thường trong tình huống nguy hiểm cho bản thân hoặc người khác và trong điều kiện thử thách.
Thư khen (Letters of Commendation)	Dành cho các ứng viên đã thể hiện lòng dũng cảm và sự quyết tâm đáng khen ngợi trong nỗ lực cứu người trên biển hoặc ngăn chặn/giảm thiểu thiệt hại môi trường biển.

• Ý nghĩa đối với Thuyền viên: Giải thưởng này là một sự tôn vinh danh giá, thu hút sự chú ý của quốc tế đến những hành động anh hùng thường diễn ra âm thầm trên các đại dương. Nó không chỉ là niềm tự hào cho cá nhân và tập thể được nhận giải mà còn là nguồn cảm hứng cho toàn thể cộng đồng thuyền viên, đồng thời nhắc nhở thế giới về những rủi ro và sự cống hiến của nghề đi biển.6
• Các trường hợp tiêu biểu:

• • Năm 2024: Giải thưởng được trao cho hai nhóm: Thuyền trưởng Avhilash Rawat và thủy thủ đoàn tàu chở dầu Marlin Luanda (đề cử bởi Quần đảo Marshall) vì đã khống chế đám cháy sau khi tàu bị một thiết bị bay không người lái tấn công vào ngày 26 tháng 1 năm 2024. Bất chấp nguy hiểm và hư hỏng nặng, họ đã chiến đấu với ngọn lửa, cứu tàu và ngăn chặn một thảm họa môi trường tiềm tàng. Thuyền trưởng Jorge Fernando Galaviz Fuentes và thủy thủ đoàn tàu kéo Pemex Maya (đề cử bởi Mexico) được vinh danh vì đã cứu sáu người bị đắm tàu từ bốn tàu khác nhau trong một cơn bão dữ dội.
  • Năm 2023: Hạ sĩ Caleb Halle, kỹ thuật viên cứu hộ hàng không thuộc Lực lượng Tuần duyên Hoa Kỳ (đề cử bởi Hoa Kỳ), đã nhận giải thưởng vì lòng dũng cảm, sự bền bỉ và quyết tâm phi thường trong chiến dịch cứu hộ bảy thuyền viên của tàu kéo Legacy vào tháng 1 năm 2023. Anh đã tình nguyện ở lại hiện trường trong điều kiện nguy hiểm để hỗ trợ công tác cứu hộ.
  • Năm 2022: Ông Bo Xu, Đại phó tàu M/T Jian Qiao 502 (đề cử bởi Trung Quốc).
  • Năm 2021: Ông Trần Văn Khôi, Sĩ quan Tìm kiếm Cứu nạn thuộc Trung tâm Phối hợp Tìm kiếm Cứu nạn Hàng hải Khu vực II, Cục Hàng hải Việt Nam (đề cử bởi Việt Nam).
• Những ví dụ này cho thấy giải thưởng không chỉ công nhận hành động đơn lẻ mà còn cả sự phối hợp đồng đội, kỹ năng chuyên môn và sự kiên trì phi thường trong những hoàn cảnh hiểm nghèo nhất. Chúng minh chứng cho những thách thức thực sự mà thuyền viên phải đối mặt, từ các cuộc tấn công, thiên tai đến các sự cố kỹ thuật nghiêm trọng, và cách họ vượt qua bằng lòng dũng cảm và sự chuyên nghiệp.

3.2. Giải Thưởng Hàng Hải Quốc Tế (International Maritime Prize)

Đây là giải thưởng danh giá được Hội đồng IMO trao tặng hàng năm cho cá nhân hoặc tổ chức được đánh giá là có đóng góp quan trọng nhất cho công việc và mục tiêu của IMO. Mặc dù không phải lúc nào người nhận cũng là thuyền viên, nhưng nhiều đóng góp được vinh danh có tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đến việc cải thiện an toàn, an ninh và phúc lợi của thuyền viên, cũng như bảo vệ môi trường biển nơi họ làm việc.

• Mục tiêu: Ghi nhận những đóng góp xuất sắc và mang tính toàn cầu cho các mục tiêu của IMO.
• Tiêu chí: Đóng góp đáng kể nhất cho công việc và mục tiêu của IMO.
• Hình thức: Giải thưởng bao gồm một tác phẩm điêu khắc hình cá heo và một khoản tiền thưởng. Người đoạt giải cũng được mời viết một bài báo về một chủ đề liên quan đến công việc của IMO, được đăng trên tạp chí IMO News.
• Ý nghĩa đối với lĩnh vực hàng hải và thuyền viên: Giải thưởng này nhấn mạnh tầm quan trọng của sự hợp tác quốc tế và những nỗ lực cá nhân/tổ chức trong việc định hình một ngành hàng hải an toàn hơn, sạch hơn và hiệu quả hơn. Những cải tiến trong quy định, công nghệ và thực hành hàng hải, thường là kết quả của những đóng góp được giải thưởng này công nhận, trực tiếp nâng cao điều kiện làm việc và sự an toàn cho thuyền viên.

Một số người nhận giải tiêu biểu có đóng góp liên quan đến thuyền viên:

• Năm 1998: Liên đoàn Thuyền Cứu sinh Quốc tế (International Lifeboat Federation) – Tổ chức này có những đóng góp trực tiếp vào việc cứu mạng thuyền viên thông qua việc phát triển và thúc đẩy công nghệ thuyền cứu sinh và dịch vụ cứu hộ.
• Các cá nhân như Ông Koji Sekimizu (Nhật Bản, 2016), cựu Tổng Thư ký IMO, hay Ông William O’Neil (Canada, 2003), cũng là cựu Tổng Thư ký IMO, trong nhiệm kỳ của mình đã có nhiều sáng kiến và thúc đẩy các quy định quan trọng liên quan đến an toàn và phúc lợi thuyền viên.
• Việc công nhận các tổ chức như Hiệp hội các Tổ chức Phân cấp Quốc tế (IACS) (thông qua ông Paul Sadler, 2020) hay Phòng Vận tải biển Quốc tế (ICS) (thông qua ông Peter Hinchliffe, 2019) cũng có ý nghĩa quan trọng, vì các tiêu chuẩn và hướng dẫn do các tổ chức này xây dựng thường liên quan mật thiết đến an toàn tàu và thuyền viên.

Việc Giải thưởng Hàng hải Quốc tế vinh danh những đóng góp ở cấp độ chiến lược và chính sách cho thấy IMO nhìn nhận tầm quan trọng của việc xây dựng một hệ sinh thái hàng hải toàn diện, nơi các quy định và thực tiễn tốt nhất được phát triển và thực thi, từ đó mang lại lợi ích thiết thực cho thuyền viên.

3.3. Sự Công Nhận Đặc Biệt đối với Tàu Buôn và Thuyền Viên Tham Gia Cứu Người Di Cư trên Biển (Special recognition for merchant vessels and their crew involved in the rescue of mixed migrants at sea)

Hình thức công nhận này được Đại hội đồng IMO thiết lập vào năm 2015 thông qua Nghị quyết A.1093(29), và sau đó được sửa đổi bởi Nghị quyết A.1195(33) vào năm 2023 để cho phép các tổ chức liên chính phủ (IGO) và tổ chức phi chính phủ (NGO) có tư cách tham vấn với IMO cũng có thể gửi đề cử.

• Mục tiêu: Tuyên dương lòng dũng cảm, sự chuyên nghiệp và lòng trắc ẩn của thuyền viên tàu buôn trong các hoạt động cứu người di cư trên khắp thế giới.
• Hình thức: Giấy chứng nhận của Đại hội đồng IMO.
• Quy trình: Các quốc gia thành viên IMO, IGO và NGO được mời cung cấp thông tin về các thuyền viên tàu buôn xứng đáng được công nhận. Việc công nhận có thể áp dụng cho các hành động được thực hiện từ ngày 1 tháng 1 năm 2014 và không có thời hạn nộp hồ sơ hay quy trình xét duyệt cụ thể.
• Bối cảnh và Ý nghĩa: Sự gia tăng các cuộc khủng hoảng di cư trên biển đã đặt gánh nặng đáng kể lên vai các tàu buôn, vốn thường là những người ứng cứu đầu tiên. Nghị quyết A.1093(29) ghi nhận rằng chỉ riêng trong giai đoạn từ tháng 1 năm 2014 đến tháng 12 năm 2015 tại Địa Trung Hải, hơn 1.350 tàu buôn đã phải chuyển hướng để cứu hơn 57.000 người di cư. Sự công nhận này không chỉ tôn vinh hành động nhân đạo của thuyền viên mà còn thu hút sự chú ý đến những thách thức pháp lý, hậu cần và tâm lý mà họ phải đối mặt khi tham gia vào các hoạt động cứu hộ quy mô lớn này.

• Ví dụ, trường hợp tàu Maersk Etienne vào năm 2020, bị mắc kẹt hơn 30 ngày sau khi cứu 27 người di cư, cho thấy những khó khăn mà tàu buôn gặp phải trong việc cho người được cứu lên bờ. Sự công nhận của IMO trong bối cảnh này nhấn mạnh sự cần thiết phải có các giải pháp quốc tế để hỗ trợ các tàu và thuyền viên thực hiện nghĩa vụ cứu người trên biển.

• Tác động: Sự công nhận này khẳng định vai trò nhân đạo quan trọng của thuyền viên, vượt ra ngoài nhiệm vụ vận chuyển hàng hóa thông thường. Nó cũng góp phần nâng cao nhận thức về nghĩa vụ pháp lý và đạo đức trong việc cứu người gặp nạn trên biển, đồng thời khuyến khích các chính phủ và tổ chức liên quan tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các hoạt động cứu hộ và việc cập cảng của người được cứu. Việc mở rộng đối tượng được phép đề cử theo Nghị quyết A.1195(33) cho thấy IMO mong muốn ghi nhận rộng rãi hơn nữa những nỗ lực này từ nhiều nguồn thông tin khác nhau.

3.4. Giải Thưởng Bình Đẳng Giới của IMO (IMO Gender Equality Award)

Giải thưởng này được Hội đồng IMO phê duyệt thành lập để công nhận các cá nhân, không phân biệt giới tính, đã có những đóng góp đáng kể vào việc thúc đẩy bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ trong lĩnh vực hàng hải.

• Mục tiêu: Tôn vinh những nỗ lực thúc đẩy bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ trong ngành hàng hải, một lĩnh vực truyền thống vốn nam giới chiếm đa số.
• Tiêu chí: Đóng góp đáng kể vào việc thúc đẩy bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ trong lĩnh vực hàng hải.
• Người nhận giải đầu tiên (cho năm 2025, công bố năm 2024): Bà Karin Orsel, Giám đốc điều hành của MF Shipping Group (Hà Lan), được chọn nhờ những đóng góp đáng kể của bà cho bình đẳng giới trong suốt sự nghiệp, bao gồm việc xây dựng văn hóa hòa nhập tại công ty, hỗ trợ các chương trình thúc đẩy đa dạng và giữ các vị trí lãnh đạo trong các tổ chức hàng hải quan trọng.
• Các loại đóng góp được công nhận:

• • Vận động thay đổi chính sách, lồng ghép các cân nhắc về giới vào khuôn khổ pháp lý.
  • Lãnh đạo và làm gương, truyền cảm hứng cho phụ nữ.
  • Cam kết tạo ra văn hóa hòa nhập, tuyển dụng đa dạng, cố vấn và hỗ trợ các sáng kiến thúc đẩy đa dạng.
  • Cố vấn và hỗ trợ phụ nữ phát triển kỹ năng và sự tự tin.
  • Các sáng kiến trao quyền, như tạo sự kiện kết nối, sửa đổi chương trình học bổng để đảm bảo bình đẳng giới.

• Ý nghĩa: Giải thưởng này là một bước tiến quan trọng trong việc công nhận và khuyến khích sự đa dạng giới trong ngành hàng hải. Nó không chỉ tôn vinh những người tiên phong mà còn truyền cảm hứng cho các thế hệ phụ nữ tiếp theo tham gia và phát triển sự nghiệp trong lĩnh vực này, bao gồm cả nghề thuyền viên. Việc này có thể giúp thay đổi nhận thức, phá bỏ rào cản và tạo ra một môi trường làm việc bình đẳng hơn trên tàu và trong toàn ngành. Sự ra đời của giải thưởng này cũng cho thấy sự thay đổi trong nhận thức của IMO, hướng tới việc chủ động thúc đẩy một ngành hàng hải toàn diện và đa dạng hơn.

Bảng 2: Các Giải Thưởng và Sự Công Nhận Chính của IMO Dành Cho hoặc Liên Quan Mật Thiết đến Thuyền Viên

Tên Giải Thưởng/Công Nhận	Mục Tiêu Chính	Đối Tượng Vinh Danh Chính	Tác Động/Ý Nghĩa đối với Thuyền Viên
IMO Honours for Exceptional Bravery at Sea	Công nhận hành động dũng cảm đặc biệt cứu người/bảo vệ môi trường biển 6	Thuyền viên, nhân viên cứu hộ	Tôn vinh lòng dũng cảm, sự hy sinh; nâng cao hình ảnh nghề nghiệp; truyền cảm hứng.
International Maritime Prize	Ghi nhận đóng góp quan trọng nhất cho công việc và mục tiêu của IMO 13	Cá nhân, tổ chức	Gián tiếp hưởng lợi từ các cải tiến về an toàn, an ninh, môi trường và quy định hàng hải.
Special Recognition for Merchant Vessels and their Crew Involved in the Rescue of Mixed Migrants at Sea	Tuyên dương lòng dũng cảm, chuyên nghiệp, nhân ái trong cứu hộ người di cư 15	Thuyền viên tàu buôn	Khẳng định vai trò nhân đạo; nâng cao nhận thức về thách thức trong cứu hộ người di cư.
IMO Gender Equality Award	Công nhận đóng góp thúc đẩy bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ trong hàng hải	Cá nhân	Khuyến khích sự tham gia và phát triển của phụ nữ trong nghề đi biển; thúc đẩy môi trường làm việc bình đẳng.

4. Các Hoạt Động Thường Niên của IMO Tôn Vinh Thuyền Viên

Ngoài các giải thưởng cụ thể, IMO còn tổ chức các sự kiện và chiến dịch thường niên nhằm nâng cao nhận thức và tôn vinh những đóng góp của thuyền viên trên toàn cầu.

4.1. Ngày Thuyền Viên (Day of the Seafarer – DotS)

• Thành lập và Mục đích: Ngày Thuyền Viên được tổ chức vào ngày 25 tháng 6 hàng năm, được thành lập theo một nghị quyết được thông qua tại Hội nghị Ngoại giao Manila năm 2010 để thông qua Công ước STCW sửa đổi. Mục đích đã nêu của ngày này là để công nhận sự đóng góp đặc biệt của thuyền viên từ khắp nơi trên thế giới đối với thương mại đường biển quốc tế, nền kinh tế thế giới và toàn xã hội nói chung. Nghị quyết khuyến khích các Chính phủ, tổ chức vận tải biển, công ty, chủ tàu và tất cả các bên liên quan khác thúc đẩy một cách thích đáng Ngày Thuyền Viên và hành động để kỷ niệm ngày này một cách có ý nghĩa.
• Chủ đề và Hoạt động: Mỗi năm, Ngày Thuyền Viên có một chủ đề cụ thể, tập trung vào một khía cạnh quan trọng của cuộc sống và công việc của thuyền viên.

• Chủ đề năm 2025: “Con tàu không có quấy rối của tôi” (#MyHarassmentFreeShip). Chiến dịch này nhằm thúc đẩy một văn hóa tôn trọng và không khoan nhượng đối với bắt nạt và quấy rối trên biển. Các mục tiêu bao gồm nâng cao nhận thức, thúc đẩy hành động của ngành để thực hiện chính sách không khoan nhượng, khuyến khích báo cáo và trách nhiệm giải trình, cũng như trang bị cho thuyền viên các nguồn lực và hỗ trợ. Một điểm nổi bật là việc ra mắt Bản đồ Tương tác Thế giới, nêu bật các nguồn lực sẵn có theo quốc gia của tàu để hỗ trợ thuyền viên báo cáo và giải quyết vấn đề quấy rối.
• Chủ đề năm 2024: “Lời khuyên hàng đầu của bạn về an toàn trên biển” (#SafetyTipsAtSea). Chiến dịch tập trung vào đóng góp của thuyền viên trong việc làm cho lĩnh vực hàng hải trở thành một nơi làm việc an toàn hơn, khuyến khích họ chia sẻ các mẹo an toàn và kinh nghiệm làm việc.

• Tác động đến Nhận thức Toàn cầu và Sự Trân trọng: Ngày Thuyền Viên cung cấp một nền tảng thường niên chuyên biệt để đưa những đóng góp và thách thức của thuyền viên ra trước sự chú ý của toàn cầu. Các chiến dịch truyền thông xã hội và thông điệp từ Tổng Thư ký IMO giúp lan tỏa mạnh mẽ thông điệp này.

• Xu hướng của các chủ đề Ngày Thuyền Viên dường như đang phát triển từ sự trân trọng chung chung sang giải quyết các vấn đề cụ thể, thách thức trong cộng đồng thuyền viên, như thực hành an toàn (2024) và quấy rối (2025). Điều này cho thấy một cách tiếp cận ngày càng trưởng thành hơn đối với công tác vận động. Khi nhận thức chung đã được nâng cao, việc tập trung vào các vấn đề cụ thể hơn, đôi khi là nhạy cảm, thể hiện cam kết sâu sắc hơn trong việc cải thiện điều kiện làm việc thực tế của thuyền viên.
• Mặc dù Ngày Thuyền Viên chủ yếu là một chiến dịch nâng cao nhận thức, các vấn đề được nêu bật (ví dụ: quấy rối) có thể tạo ra động lực và áp lực từ công chúng/ngành công nghiệp, từ đó có thể góp phần vào các cuộc thảo luận chính sách và thay đổi trong IMO hoặc ở cấp quốc gia (ví dụ: sửa đổi Bộ luật STCW về bắt nạt/quấy rối). Chiến dịch “Con tàu không có quấy rối của tôi” năm 2025 phù hợp với công việc đang diễn ra của IMO nhằm sửa đổi Bộ luật STCW liên quan đến bắt nạt và quấy rối, cho thấy mối quan hệ tương hỗ giữa các sáng kiến nâng cao nhận thức và phát triển quy định.

Bảng 3: Các Chủ đề Gần đây của Ngày Thuyền Viên

Năm	Chủ đề (Tiếng Anh)	Chủ đề (Tiếng Việt – Tạm dịch)	Thông điệp/Trọng tâm chính	Hashtag Chiến dịch
2025	My Harassment-Free Ship	Con tàu không có quấy rối của tôi	Thúc đẩy văn hóa tôn trọng, không khoan nhượng với bắt nạt và quấy rối trên biển.	#MyHarassmentFreeShip
2024	Your top tips for safety at sea	Lời khuyên hàng đầu của bạn về an toàn trên biển	Đóng góp của thuyền viên vào việc làm cho ngành hàng hải trở thành nơi làm việc an toàn hơn.	#SafetyTipsAtSea
2023	MARPOL at 50 – Our commitment goes on (Chủ đề Ngày Hàng hải Thế giới, cũng được nhấn mạnh cho thuyền viên)	MARPOL ở tuổi 50 – Cam kết của chúng ta vẫn tiếp tục	Vai trò của thuyền viên trong việc thực thi các quy định bảo vệ môi trường biển. (Suy luận dựa trên chủ đề WMD)	#MARPOLat50
2022	Your voyage – then and now, share your journey	Hành trình của bạn – xưa và nay, hãy chia sẻ hải trình của bạn	Nhấn mạnh sự phát triển và thay đổi trong nghề đi biển, những trải nghiệm cá nhân của thuyền viên.	#SeafarerJourney
2021	Seafarers: at the core of shipping’s future (Chủ đề Ngày Hàng hải Thế giới, tập trung mạnh vào thuyền viên)	Thuyền viên: là cốt lõi của tương lai ngành vận tải biển	Vai trò thiết yếu của thuyền viên, đặc biệt trong đại dịch COVID-19, và cho tương lai của ngành.	#FairFuture4Seafarers

4.2. Ngày Hàng Hải Thế Giới (World Maritime Day – WMD)

• Ý nghĩa chung: Được tổ chức hàng năm, thường vào ngày Thứ Năm cuối cùng của tháng 9, với một sự kiện song song do một quốc gia thành viên đăng cai.
• Sự giao thoa với các vấn đề của thuyền viên: Mặc dù các chủ đề của Ngày Hàng hải Thế giới thường mang tính bao quát, chúng thường xuyên bao hàm các khía cạnh quan trọng đối với thuyền viên: an toàn hàng hải, an ninh, quản lý môi trường và yếu tố con người.

• Chủ đề năm 2025: “Đại dương của chúng ta, Nghĩa vụ của chúng ta, Cơ hội của chúng ta” (“Our Ocean, Our Obligation, Our Opportunity”). Mặc dù tập trung vào đại dương, chủ đề này thừa nhận vai trò của vận tải biển và, qua đó, vai trò của thuyền viên trong việc sử dụng bền vững đại dương.
• Chủ đề năm 2024: “Định hướng tương lai: An toàn là trên hết!” (“Navigating the Future: Safety First!”). Chủ đề này liên quan trực tiếp đến thuyền viên, đặc biệt với các công nghệ và nhiên liệu mới.
• Chủ đề năm 2023: “MARPOL ở tuổi 50 – Cam kết của chúng ta vẫn tiếp tục” (“MARPOL at 50 – Our commitment goes on”). Các quy định của MARPOL ảnh hưởng trực tiếp đến trách nhiệm vận hành và nhiệm vụ bảo vệ môi trường của thuyền viên.
• Chủ đề năm 2021: “Thuyền viên: Là cốt lõi của tương lai ngành vận tải biển” (“Seafarers: At the Core of Shipping’s Future”). Chủ đề này đã đặt thuyền viên vào vị trí trung tâm một cách rõ ràng, nhấn mạnh vai trò quan trọng của họ trong đại dịch COVID-19 và đối với tương lai của ngành vận tải biển.

• Tác động: Củng cố cách tiếp cận toàn diện của IMO đối với lĩnh vực hàng hải, trong đó phúc lợi và tính chuyên nghiệp của thuyền viên là không thể thiếu để đạt được các mục tiêu rộng lớn hơn như an toàn, an ninh và bền vững môi trường.

• Các chủ đề của Ngày Hàng hải Thế giới thường phản ánh các ưu tiên chiến lược của IMO trong năm. Khi các chủ đề như “An toàn là trên hết!” (2024) hoặc “Thuyền viên: Là cốt lõi của tương lai ngành vận tải biển” (2021) được chọn, chúng báo hiệu một sự tập trung ở cấp độ cao của tổ chức, có thể ảnh hưởng đến việc phân bổ nguồn lực, hợp tác kỹ thuật và các cuộc thảo luận trong các ủy ban của IMO, cuối cùng mang lại lợi ích cho thuyền viên. Việc lựa chọn chủ đề Ngày Hàng hải Thế giới là một hành động truyền thông quan trọng của IMO, đặt ra một chương trình nghị sự để thảo luận và tập trung trên toàn thế giới hàng hải trong năm đó.
• Các chủ đề của Ngày Hàng hải Thế giới thường liên kết các vấn đề hàng hải với các chương trình nghị sự toàn cầu rộng lớn hơn như các Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc (SDGs). Điều này giúp định vị công việc của thuyền viên không chỉ là một nghề nghiệp, mà còn là sự đóng góp cho sự bền vững và phát triển toàn cầu. Việc này nâng cao tầm vóc của các cuộc thảo luận xung quanh ngành vận tải biển và thuyền viên, kết nối công việc hàng ngày của họ với các mục tiêu toàn cầu được công nhận rộng rãi.

5. Tác Động Tổng Hợp: Cách Thức Sự Công Nhận của IMO Nâng Cao Vị Thế Nghề Đi Biển

Các giải thưởng và hoạt động công nhận của IMO, khi được xem xét một cách tổng thể, tạo ra một tác động mạnh mẽ và đa chiều trong việc nâng cao vị thế của nghề thuyền viên.

5.1. Nâng Cao Hình Ảnh Công Chúng và Vị Thế Toàn Cầu

Các giải thưởng và sự kiện kỷ niệm cung cấp những câu chuyện tích cực có thể được sử dụng trong truyền thông và quan hệ công chúng để chống lại những định kiến tiêu cực và thể hiện sự chuyên nghiệp của thuyền viên. Những câu chuyện về lòng dũng cảm 6, tinh thần nhân đạo và sự cống hiến xây dựng một nhận thức công chúng tích cực và chính xác hơn về nghề đi biển. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh nghề thuyền viên thường ít được công chúng biết đến một cách đầy đủ.

5.2. Thu Hút Sự Chú Ý đến những Thách Thức, Kỹ Năng và Sự Cống Hiến Đặc Thù

Các chi tiết cụ thể trong các trích dẫn giải thưởng (ví dụ: thời tiết khắc nghiệt, các cuộc giải cứu phức tạp, thời gian dài trên biển) giúp công chúng và các nhà hoạch định chính sách hiểu rõ hơn về tính chất đòi hỏi cao của nghề nghiệp. Việc công nhận các kỹ năng chuyên biệt (ví dụ: chữa cháy trên tàu Marlin Luanda, kỹ năng bơi cứu hộ của Caleb Halle) làm nổi bật trình độ đào tạo và năng lực cao cần có của thuyền viên. Qua đó, xã hội có cái nhìn sâu sắc hơn về những hy sinh và yêu cầu khắt khe của công việc này.

5.3. Truyền Cảm Hứng cho Các Thế Hệ Thuyền Viên Hiện Tại và Tương Lai

Việc tôn vinh những anh hùng và hình mẫu có thể thúc đẩy tinh thần của các thuyền viên hiện tại và thu hút nhân tài mới bằng cách giới thiệu nghề đi biển như một sự nghiệp cao cả và đáng giá, mặc dù đầy thử thách. Đặc biệt, Giải thưởng Bình đẳng Giới có thể truyền cảm hứng cho nhiều phụ nữ hơn nhìn thấy một tương lai cho bản thân trong ngành hàng hải. Những câu chuyện thành công và sự công nhận ở cấp độ quốc tế có thể là động lực mạnh mẽ, khẳng định giá trị của sự lựa chọn nghề nghiệp và sự cống hiến của họ.

5.4. Củng Cố Cam Kết của IMO đối với Yếu Tố Con Người

Những sự công nhận này là minh chứng hữu hình cho việc IMO thừa nhận rằng thuyền viên là thành phần quan trọng nhất của ngành vận tải biển, như đã được nhấn mạnh qua chủ đề Ngày Hàng hải Thế giới năm 2021: “Thuyền viên: Là cốt lõi của tương lai ngành vận tải biển”. Chúng bổ sung cho các nỗ lực pháp lý bằng cách tập trung vào những con người thực hiện và vận hành trong khuôn khổ các quy định đó. Các bài phát biểu của Tổng Thư ký IMO thường xuyên nhắc lại tầm quan trọng của thuyền viên, ví dụ như trong phát biểu bế mạc kỳ họp thứ 132 của Hội đồng, ông đã nhấn mạnh việc bảo vệ thuyền viên là một ưu tiên và chúc mừng những người nhận giải thưởng.

Các giải thưởng và hoạt động kỷ niệm khác nhau, khi được nhìn nhận một cách tổng thể, tạo ra một thông điệp đa diện và được củng cố về giá trị của thuyền viên. Giải thưởng Dũng cảm làm nổi bật lòng can đảm, Giải thưởng Hàng hải Quốc tế tôn vinh đóng góp trí tuệ, sự công nhận cứu trợ người di cư nhấn mạnh lòng trắc ẩn, Ngày Thuyền Viên tạo ra một tâm điểm hàng năm, và các chủ đề của Ngày Hàng hải Thế giới thường kết nối thuyền viên với các mục tiêu rộng lớn hơn của ngành. Sự phối hợp này mạnh mẽ hơn bất kỳ sáng kiến đơn lẻ nào, vẽ nên một bức tranh hoàn chỉnh hơn về sự đa dạng trong đóng góp và các khía cạnh của nghề đi biển.

Hơn nữa, sự công nhận nhất quán và nổi bật của cơ quan hàng hải Liên Hợp Quốc có thể dần dần ảnh hưởng đến văn hóa trong các công ty vận tải biển và ngành hàng hải rộng lớn hơn. Điều này khuyến khích sự tôn trọng lớn hơn, cân nhắc phúc lợi tốt hơn và cách tiếp cận chủ động hơn trong việc hỗ trợ thuyền viên. Khi cơ quan hàng hải toàn cầu cao nhất liên tục nhấn mạnh tầm quan trọng và đóng góp của thuyền viên thông qua các giải thưởng uy tín, nó đặt ra một tiêu chuẩn và kỳ vọng về cách thuyền viên nên được nhìn nhận và đối xử trong toàn ngành. Điều này có thể lan tỏa đến các chính sách và thái độ của công ty.

6. Kết Luận: Giá Trị Bền Vững của Sự Công Nhận của IMO đối với Thuyền Viên

Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) đã thiết lập và duy trì một hệ thống đa dạng các giải thưởng và hoạt động công nhận nhằm tôn vinh những đóng góp vô giá của thuyền viên. Từ việc vinh danh lòng dũng cảm phi thường trên biển (IMO Honours for Exceptional Bravery at Sea), ghi nhận những cống hiến mang tính chiến lược cho ngành hàng hải (International Maritime Prize), tuyên dương hành động nhân đạo trong việc cứu giúp người di cư (Special Recognition for Merchant Vessels and their Crew involved in the Rescue of Mixed Migrants at Sea), đến việc thúc đẩy bình đẳng giới (IMO Gender Equality Award), tất cả đều phản ánh sự trân trọng sâu sắc của cộng đồng quốc tế đối với nghề đi biển. Bên cạnh đó, các sự kiện thường niên như Ngày Thuyền Viên (Day of the Seafarer) và các chủ đề liên quan của Ngày Hàng hải Thế giới (World Maritime Day) liên tục đưa vai trò và những thách thức của thuyền viên trở thành tâm điểm chú ý.

Những hình thức công nhận này không chỉ là những cử chỉ mang tính biểu tượng. Chúng đóng một vai trò quan trọng trong việc xác nhận giá trị công việc của thuyền viên, làm nổi bật những đóng góp không thể thiếu của họ cho nền kinh tế toàn cầu và xã hội. Trong một thế giới hàng hải ngày càng công nghệ hóa, những sự công nhận này góp phần xây dựng một câu chuyện coi trọng kỹ năng, lòng dũng cảm và sự cống hiến của con người. Cốt lõi và giá trị bền vững của tất cả các hình thức công nhận này của IMO là mang lại sự sichtbar (visibility) và sự xác nhận (validation) cho một nghề nghiệp thường khuất sau tầm mắt của công chúng, nhưng lại là nền tảng cho cuộc sống toàn cầu. Nghề đi biển là một nghề “vô hình” đối với nhiều người, và các giải thưởng cũng như chiến dịch của IMO giúp đưa câu chuyện, thách thức và đóng góp của họ ra công chúng, xác nhận tầm quan trọng của họ.

Đối với công tác truyền thông về nghề thuyền viên, việc tận dụng những câu chuyện về người đoạt giải, các chủ đề của Ngày Thuyền Viên, và thông điệp tổng thể về cam kết của IMO đối với thuyền viên là vô cùng quý giá. Bản chất liên tục của các giải thưởng này đảm bảo một dòng chảy không ngừng những câu chuyện tích cực và cơ hội để tương tác, giáo dục công chúng và truyền cảm hứng cho các thế hệ thuyền viên tương lai. Chương trình truyền thông nên nhắm đến việc khuếch đại những sự công nhận chính thức này của IMO, sử dụng chúng như những sự chứng thực đáng tin cậy từ một bên thứ ba về giá trị và tầm quan trọng của thuyền viên. Sự bảo trợ của IMO mang lại một trọng lượng đáng kể, tạo nền tảng vững chắc cho bất kỳ chiến dịch truyền thông nào về thuyền viên.

Seafarer Club biên dịch và tổng hợp nhờ sự hỗ trợ của Gemeni AI

Works cited

1. Introduction to IMO – International Maritime Organization, accessed May 11, 2025, https://www.imo.org/en…/Default.aspx
2. The Mission to Seafarers | Working In Over 200 Ports Worldwide, accessed May 11, 2025, https://www.missiontoseafarers.org/
3. IMO Maritime News – Marinelink, accessed May 11, 2025, https://www.marinelink.com/companies/imo-83127
4. Supporting Seafarers: resources and general information, accessed May 11, 2025, https://www.imo.org/en/…Supporting-Seafarers.aspx
5. IMO Awards and recognitions – International Maritime Organization, accessed May 11, 2025, https://www.imo.org/en/OurWork/…recognitions.aspx
6. IMO Honours for Exceptional Bravery at sea, accessed May 11, 2025, https://www.imo.org/…Bravery.aspx
7. Circular Letter No. 4932 – dco.uscg.mil, accessed May 11, 2025, https://www.dco.uscg….3D%3D
8. IMO Awards Ceremony 2024 – International Maritime Organization, accessed May 11, 2025, https://www.imo.org…2024.aspx
9. Tanker and tugboat crews receive 2024 IMO Bravery Award, accessed May 11, 2025, https://www.imo.org/en/,,,presented.aspx
10. Tanker, Tugboat Crews Receive 2024 IMO Bravery Award – Marine Link, accessed May 11, 2025, https://www.marinelink….519875
11. Caleb Halle Wins 2023 IMO Bravery Award for Search and Rescue | Mirage News, accessed May 11, 2025, https://www.miragenews.com/caleb-halle-wins-2023-imo-bravery-award-for-1133344/
12. Search and rescue officer Caleb Halle receives 2023 IMO Bravery Award, accessed May 11, 2025, https://www.imo.org/en/…Award.aspx
13. International Maritime Prize – International Maritime Organization, accessed May 11, 2025, https://www.imo.org…Prize.aspx
14. International Maritime Prize, accessed May 11, 2025, https://www.imo….MaritimePrize.aspx
15. Special recognition for merchant vessels and their crew involved in the rescue of mixed migrants at sea – International Maritime Organization, accessed May 11, 2025, https://www.imo.org/….aspx
16. Resolution A.1093(29) Adopted on 2 December 2015 (Agenda item 19(g)) SPECIAL RECOGNITION FOR MERCHANT VESSELS AND THEIR CREW IN, accessed May 11, 2025, https://wwwcdn.imo.org/…/A.1093(29).pdf
17. IMO’s Role in Maritime Rescue: A Study on Disembarkation of Distressed Persons Rescued by Commercial Vessels – International Journal of Law Management & Humanities, accessed May 11, 2025, https://ijlmh.com/paper/imos-role-in-maritime-rescue-a-study-on-disembarkation-of-distressed-persons-rescued-by-commercial-vessels/
18. When Private Vessels Rescue Migrants and Refugees: A Mapping of Legal Considerations – British Institute of International and Comparative Law, accessed May 11, 2025, https://www….research.pdf
19. IMO Gender Equality Award to go to maritime entrepreneur Karin Orsel, accessed May 11, 2025, https://www.imo.org/en/…Equality-Award.aspx
20. Women in Maritime – Recognition, accessed May 11, 2025, https://www.imo.org/…Maritime-Recognition.aspx
21. Women merchant mariners: empowering West African women – CORE, accessed May 11, 2025, https://core.ac.uk/download/pdf/217234022.pdf
22. Day of the Seafarer 2025 – International Maritime Organization, accessed May 11, 2025, https://www.imo.org/en/About/Events/Pages/Day-of-the-Seafarer-2025.aspx
23. Day of the Seafarer 2024 – International Maritime Organization, accessed May 11, 2025, https://www.imo.org/en/About/Events/Pages/Day-of-the-Seafarer-2024.aspx
24. World Maritime Day – Afloat, accessed May 11, 2025, https://afloat.ie/resources/irish-ports/shipyards/itemlist/tag/World%20Maritime%20Day
25. World Maritime Day theme 2025, accessed May 11, 2025, https://www.imo.org/en/….2025.aspx

26. Council, 132nd session (C 132) – Closing remarks – International Maritime Organization, accessed May 11, 2025, https://www.imo.org/en/MediaCentre/SecretaryGeneral/Pages/C-132-Closing-remarks.aspx