CÁC NHÀ HOẠT ĐỘNG MÔI TRƯỜNG KÊU GỌI IMO CẤM HOÀN TOÀN THIẾT BỊ LỌC KHÍ THẢI (SCRUBBER)

Thiết bị lọc khí thải (scrubber) đã trở thành công cụ được nhiều chủ tàu lựa chọn để đáp ứng các quy định về hàm lượng lưu huỳnh thấp, nhưng các nhà hoạt động môi trường cho rằng chúng đang làm ô nhiễm biển.

Một nghiên cứu về ảnh hưởng của cặn và hoạt động của scrubber đối với khí quyển và đại dương đã khiến các nhà hoạt động môi trường đưa mối quan tâm của họ đến IMO với mục đích yêu cầu cấm tất cả công nghệ scrubber.

Pacific Environment, tổ chức giám sát các tác động sinh thái của ô nhiễm đối với đất liền và dân số vành đai Thái Bình Dương, đã công bố kết quả nghiên cứu của mình mang tên “Chất độc trong nước”, kết luận rằng nước thải scrubber cực kỳ độc hại, và độc tính này càng tập trung hơn khi cá và các sinh vật khác ăn, lây lan các chất ô nhiễm lên chuỗi thức ăn.

Được công bố vào ngày 28 tháng 1, “Chất độc trong nước” cũng kết luận rằng các tàu hoạt động trên dầu nhiên liệu nặng (HFO) với scrubber tạo ra lượng vật chất dạng hạt nhiều hơn 70% và lượng carbon đen nhiều hơn tới 4,5 lần và lượng hydrocacbon thơm đa vòng (PAH) gây ung thư đáng kể hơn vào khí quyển so với các tàu chạy bằng dầu nhẹ (MGO).

Kay Brown, Giám đốc Chính sách Bắc Cực tại Pacific Environment, nói với Seatrade Maritime News: “Scrubber nên bị cấm hoàn toàn; dữ liệu cho thấy không có cách sử dụng scrubber nào an toàn cho môi trường biển của chúng ta. Scrubber chu trình kín tạo ra nước thải đậm đặc. Cả scrubber chu trình kín và chu trình mở đều làm tăng vật chất dạng hạt bao gồm carbon đen và kéo dài việc sử dụng HFO.”

Scrubber được các chủ tàu sử dụng như một cách để cho phép họ tuân thủ quy định IMO 2020 quy định nhiên liệu có hàm lượng lưu huỳnh thấp dưới 0,5% đồng thời tiếp tục sử dụng dầu nhiên liệu nặng (HFO) rẻ hơn so với các lựa chọn thay thế có hàm lượng lưu huỳnh thấp.

Việc sử dụng scrubber tiếp tục gia tăng, đặc biệt là trong số các tàu lớn hơn, nơi hiệu quả kinh tế về thời gian hoàn vốn hoạt động tốt nhất. Theo dữ liệu từ các nhà phân tích Alphaliner tuần trước, hãng tàu container lớn nhất thế giới MSC đã trang bị scrubber cho 58% đội tàu của mình. Tỷ lệ đội tàu container của gã khổng lồ Trung Quốc Cosco Shipping được lắp đặt hệ thống làm sạch khí thải đã tăng lên 30% trong tháng 1 năm nay so với 10% trong tháng 1 năm 2023.

Trớ trêu thay, scrubber cũng đang được các chủ tàu sử dụng để đáp ứng các mục tiêu giảm phát thải CO2 tạm thời. “Dầu nhiên liệu nặng cùng với scrubber ước tính tạo ra ít CO2 hơn khoảng 15-20% so với dầu nhẹ MGO,” Alphaliner lưu ý.

Nhìn vào đội tàu chở dầu vào tháng Tám năm ngoái, nhà môi giới tàu biển Gibson tiết lộ rằng hơn một nửa đội tàu VLCC đã được trang bị scrubber. Đối với các tàu VLCC trẻ hơn dưới 10 tuổi, khoảng 74% đã được lắp đặt các thiết bị làm sạch khí thải, trong khi con số này thấp hơn đối với các tàu chở dầu lớn cũ hơn.

Tuy nhiên, các nhà hoạt động môi trường cho biết rằng các cộng đồng dựa vào đại dương để lấy thức ăn đang gặp phải rủi ro đáng kể với sự tích tụ sinh học của các chất ô nhiễm di chuyển lên thông qua chuỗi thức ăn, khiến con người có nguy cơ bị rối loạn chức năng phổi nghiêm trọng, gián đoạn phát triển nhận thức và một số bệnh ung thư.

Brown nói: “Pacific Environment đang có mặt tại tiểu ban Phòng ngừa và Ứng phó Ô nhiễm của Tổ chức Hàng hải Quốc tế và đang chia sẻ báo cáo và kết quả với IMO và các quốc gia thành viên tham gia.”

Chủ đề của IMO cho Ngày Hàng hải Thế giới vào tháng 9 năm 2025 sẽ là “Đại dương của chúng ta, Nghĩa vụ của chúng ta, Cơ hội của chúng ta”. Phát biểu trên Seatrade Maritime Podcast vào tháng 9 năm ngoái, Tổng thư ký IMO Arsenio Dominguez năm ngoái đã nhấn mạnh rằng “Chúng tôi điều chỉnh các con tàu, nhưng chúng tôi nhận thức rất rõ về tác động mà vận tải biển gây ra cho đại dương.”

Dominguez cũng chỉ vào hội nghị Đại dương lần thứ ba, nơi có nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe của các đại dương, nói rằng IMO, với chuyên môn của mình, có vai trò quan trọng trong lĩnh vực này.

Tuy nhiên, Brown không tin rằng các nhà quản lý đã hoàn toàn hiểu được tính cấp bách cần thiết để bảo vệ sức khỏe của các đại dương, nơi có thể hoạt động như một bể chứa carbon cũng như cung cấp thực phẩm bền vững cho nhiều cộng đồng.

“Việc xả thải scrubber là một vấn đề ô nhiễm trong nhiều năm và các nhà quản lý đã không hành động để bảo vệ các đại dương, tài nguyên biển, sức khỏe con người và động vật hoang dã của chúng ta. Với rất nhiều dữ liệu cho thấy sự tàn phá môi trường biển của chúng ta, đã đến lúc các nhà quản lý phải hành động để cấm scrubber và ngừng cúi đầu trước áp lực từ ngành vận tải biển và dầu khí,” Brown nói.

Pacific Environment muốn các nhà quản lý áp dụng các biện pháp chủ động để giảm thiểu rủi ro ô nhiễm scrubber, bằng cách ưu tiên phòng ngừa các thảm họa về môi trường và sức khỏe.

“Nếu các nhà hoạch định chính sách tính đến chi phí môi trường và sức khỏe con người đáng kể của việc sử dụng scrubber không hạn chế, và nhận ra hậu quả kinh tế, sinh thái và sức khỏe con người của việc không hành động, họ sẽ tìm thấy lý do đầy đủ để cấm xả thải scrubber vào môi trường biển,” báo cáo kết luận.

Bài của tác giả Nick Savvides đăng trên Seatrade-maritime.com