CHỦ TÀU DALI KHỞI KIỆN HD HYUNDAI VỀ BẢNG ĐIỆN BỊ CÁO BUỘC CÓ KHUYẾT TẬT LIÊN QUAN ĐẾN VỤ SẬP CẦU BALTIMORE

Chủ tàu và đơn vị quản lý kỹ thuật của tàu container DALI – con tàu liên quan đến sự cố sập cầu Francis Scott Key vào tháng 3/2024 – đã chính thức khởi kiện HD Hyundai Heavy Industries, cho rằng thiết bị bị lỗi do tập đoàn đóng tàu Hàn Quốc cung cấp là nguyên nhân dẫn đến sự cố mất điện nghiêm trọng trên tàu.

Theo đơn kiện nộp ngày 31/7 tại Tòa án Liên bang Hoa Kỳ khu vực Đông Pennsylvania, Grace Ocean (chủ tàu đăng ký) và Synergy Marine (đơn vị quản lý kỹ thuật) cáo buộc rằng HD Hyundai đã thiết kế và lắp đặt sai một bộ phận trọng yếu trong hệ thống phân phối điện chính của tàu. Trọng tâm của vụ kiện là cơ cấu Under-Voltage Release (UVR) liên kết với một trong các máy cắt điện (circuit breaker) chính. Nguyên đơn cho rằng một đầu nối dây truyền tín hiệu điều khiển đã bị lắp đặt sai lệch do băng nhãn (labelling band) đặt sai vị trí, dẫn đến tiếp xúc điện không đảm bảo trong khối đầu cuối (terminal block). Theo cáo buộc, lỗi kỹ thuật này đã gây gián đoạn cấp điện và dẫn đến sự cố mất điện hoàn toàn (blackout).

Sự cố điện khiến tàu mất hoàn toàn khả năng đẩy và điều hướng (loss of propulsion and steering) vào thời điểm then chốt, dẫn đến việc con tàu trôi dạt không kiểm soát và va chạm vào kết cấu cầu. Tai nạn khiến sáu công nhân thiệt mạng và hoạt động hàng hải tại Cảng Baltimore bị đình trệ nghiêm trọng.

Các cơ quan liên bang Hoa Kỳ, bao gồm Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia (NTSB) và Tuần duyên Hoa Kỳ (US Coast Guard), đã xác định các vấn đề trong hệ thống điện của tàu là yếu tố then chốt trong quá trình điều tra. Báo cáo công bố tháng 6 cho thấy mạch điều khiển mất tính liên tục (break in control circuit continuity). Các đánh giá kỹ thuật độc lập cũng phát hiện dây dẫn được đấu nối không chắc chắn – và các kỹ sư của Hyundai được cho là đã thừa nhận điều này có thể dẫn đến mất hệ thống, điều đã được xác nhận trong các thử nghiệm mô phỏng.

Trước khi xảy ra tai nạn, DALI từng ghi nhận các bất thường trong hệ thống điện, bao gồm một sự cố blackout khi tàu đang neo tại cảng Baltimore. Những sự cố trước đó, cùng với các ghi nhận về tình trạng bảo trì không đạt chuẩn và sửa chữa tạm thời trên tàu, làm dấy lên nghi ngại nghiêm trọng về tính khả dụng kỹ thuật (technical seaworthiness) và mức độ tuân thủ quy định an toàn hàng hải.

Bên cạnh vụ kiện này, Grace Ocean và Synergy Marine hiện cũng đang đối mặt với nhiều thách thức pháp lý khác. Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã đệ đơn kiện riêng trị giá 100 triệu USD vào tháng 9/2024, cáo buộc họ cố tình vận hành một con tàu không đủ điều kiện đi biển (unseaworthy vessel) và không báo cáo các khiếm khuyết về cơ khí và điện. Bang Maryland cũng đã khởi kiện, yêu cầu bồi thường thiệt hại liên quan đến hư hỏng kết cấu cầu, chi phí ứng phó khẩn cấp và khôi phục hạ tầng.

Như một chiến lược pháp lý, chủ tàu và đơn vị vận hành đang nỗ lực giới hạn trách nhiệm dân sự theo Công ước Hàng hải và đồng thời chuyển một phần trách nhiệm sang nhà sản xuất thiết bị gốc (OEM). Đơn kiện đối với HD Hyundai bao gồm yêu cầu bồi thường chi phí sửa chữa thân tàu và các chi phí tiềm tàng phát sinh từ hàng chục vụ kiện dân sự khác liên quan đến tổn thất kinh tế, hư hại tài sản, gián đoạn chuỗi cung ứng hàng hóa, thương tật cá nhân và tác động môi trường.

Tàu DALI được đóng mới vào năm 2014 và bàn giao năm 2015. Vụ kiện cáo buộc rằng HD Hyundai đã không đảm bảo các kết nối điện trên bảng điện chính (main switchboard) được lắp đặt và kiểm tra đúng tiêu chuẩn trong quá trình chế tạo và lắp ráp, khiến hệ thống mất an toàn ngay từ thời điểm bàn giao. HD Hyundai đã được thông báo chính thức về vụ kiện và dự kiến sẽ phản hồi thông qua các kênh pháp lý trong thời gian tới.

Vụ kiện này tiếp tục làm gia tăng mức độ phức tạp của chuỗi các tranh chấp pháp lý liên quan đến một trong những sự cố hàng hải nghiêm trọng nhất trong lịch sử hiện đại của Hoa Kỳ.